دانستنی های علوم تجربی
دانستنی های علوم تجربی

نخ دندان

 

نخ دندان (dental floss):

استفاده از نخ دندان بیش از سایر وسایل برداشت پلاک از سطوح بین دندانها توصیه میشود. نخ دندان یا دنتال فلاس (dental floss) بصورت الیاف نایلونی با رشته های متعدد است که ممکن است تابیده یا نتابیده، باند شده یا باند نشده، مومی یا غیر مومی و ضخیم یا نازک باشد. مجموعه ای از عوامل فردی در انتخاب نخ دندان تعیین کننده است از قبیل: میزان محکمی تماس دو دندان مجاور، زبری ناحیه و میزان تبحر فرد. ولی برتری یک نوع محصول خاص (سئوالی که زیاد پرسیده میشه) در این انتخاب نقشی ندارد. طبق تحقیقات تمام انواع نخ دندانها در برداشت پلاک مساوی و خوب عمل میکنند. البته منظور این نیست که میتونیم با نخ خیاطی یا نخ قالی! و مثل بعضی از افراد از یک تیکه پلاستیک فریزر و برای این کار استفاده کنیم. در گذشته تصور میشد که موم روی نخ دندان روی سطح دندان باقی میماند که خود عاملی برای گیر پلاک و تحریک لثه میشود، ولی امروزه نشان داده شده است که موم نخ دندان بر روی سطح دندان باقی نمانده و همچنین بهبود در وضعیت سلامت لثه ارتباطی با نوع نخ دندان استفاده شده ندارد. بنابراین توصیه ارائه شده درباره نخ دندان مصرفی بیمار، باید بر اساس سهولت و علاقه شخصی وی باشد.

یک نخ دندان خوب، اولا باید در سطح مقطع خود حالت مستطیل و نواری باشد (نه مثل نخ خیاطی گرد) تا کاملا روی سطح دندان بخوابد. ثانیا نباید به راحتی پاره و ریش ریش شود و در آخر اینکه به مواد مومی، معطر (معمولا اسانس نعنا) و ترجیحا فلوراید (fluride) آغشته شده باشد.

 

 

روش استفاده از نخ دندان:

 

قبل از مطالعه توضیح استفاده از نخ دندان، به دو نکته مهم توجه داشته باشید؛ اول اینکه نخ دندان باید تمام سطح دندان رو پوشش بده، یعنی اینطور که اگر دندان رو یک مکعب فرض کنید، نخ باید بتونه روی یک وجه کاملا بخوابه (از یک ضلع تا ضلع دیگه). حال اگر در سطحی که نخ خوابیده یک فرورفتگی باشه، نخ دندان دیگه قادر به تمیز کردن پلاک داخل فرورفتگی نخواهد بود و باید از یک وسیله مخصوص به نام مسواک بین دندانی (inter-proximal brush) استفاده کرد، تشخیص این فرورفتگی معمولا به عهده دندانپزشک شماست. نکته دوم هم اینکه عمل انجام نخ دندان باید در تمام سطح بین دو دندان انجام شود نه فقط ناحیه زیر لثه، یعنی باید از محل تماس دو دندان (contact point/area) تا حداکثر جایی که با فشار ملایم نخ داخل شیار لثه میرود عمل نخ دندان رو انجام بدین. این دو نکته اهمیت بالایی دارند، بعضا دیده میشه که بعضی از افراد میگن که مرتب نخ دندان رو استفاده میکنند ولی پوسیدگی بین دندانهاشون وجود داره، دلیلش هم عموما همین دو نکته ساده ای هستش که عرض کردم.

 

به عمل انجام نخ دندان، فلاسینگ از (flossing) گفته میشود که ما هم از این به بعد اصطلاح فلاسینگ رو بکار میبریم.

 

در زیر شرحی خلاصه و مفید در مورد اصول اولیه استفاده از نخ دندان مطالعه میکنیم:

 

با یک قطعه از نخ دندان که دارای طول کافی باشد تا بتوان آن را در دست گرفت شروع کنید. ۳۰ تا ۴۵ سانتی متر معمولا کفایت میکند. حال بسته به راحتی و تبحر شخصی، این قطعه ممکن است بدور انگشتان پیچیده شود یا اینکه دو سر آن به صورت محکم بهم گره زده شود تا به صورت یک حلقه در آید. هر دو روش راحت و آسان میباشند ولی روش ایجاد حلقه برای اطفال و افراد با توانایی کمتر مفیدتر است

 

اگر تمایل به حلقه زدن نخ ندارید، یک سر نخ را ۲ تا ۳ دور بدور انگشت میانه یک دست بچرخوانید و حدود ۱۰ سانتی متر آن طرف تر، چند دور نخ را بدو انگشت میانه دست دیگر بچرخوانید (سر دوم نخ رها میباشد). در نتیجه در این حالت با خم کردن انگشتان میانه دو دست به داخل (به سمت کف دست) نخ از طرفین محکم کشیده شده و انگشتان سبابه و شست آزاد بوده و قادر به هدایت درست و انجام مانور های لازم نخ خواهند بود. علاوه بر این بعدا نخ مصرف شده بدور انگشت اول پیچیده خواهد شد و نخ تمیز از انگشت دیگر باز میشود.

 

مانور انگشتان جهت سهولت در کار با نخ دندان مهم است، عموما از انگشتان شست جهت استفاده در دندانهای فک بالا و از انگشتان سبابه جهت پاک کرن دندانهای پائین استفاده میشود. قرار گیری انگشتان باید به صورتی باشد که فاصله دو انگشت دست بین ۱.۵ الی ۲ سانتیمتر باشد که بهترین موقعیت تسلط بر نخ دندان است، اگر از روش حلقه استفاده میکنید، این فاصله با افزایش و یا کاهش قطر حلقه نخ دندانی که ایجاد کرده اید بدست می آید.

 

نخ دندان را محکم بین انگشت شست و سبابه (به شکل توجه کنید) یا بین دو انگشت سبابه بکشید و سپس آن را به آرامی از بین هر ناحیه تماس (contact) با یک حرکت جلو و عقب عبور دهید. توجه کنید که نخ را به هیچ وجه با فشار از ناحیه تماس عبور ندهید چون ممکن است پس از عبور ناگهانی از ناحیه تماس، به لثه بین دندانی صدمه بزنید.

 

حال که نخ دندان در ناحیه زیر تماس بین دو دندان قرار گرفت، نخ را به آرامی به ناحیه شیار لثه (فضای بین لثه و سطح دندان) هدایت کنید و سپس نخ را از در طرف محکم روی یکی از دندانها بکشید تا کاملا روی آن سطح خوابیده و با دندان منطبق شود. حال نخ را محکم در طول دندان به سمت ناحیه تماس (contact) حرکت داده و سپس مجددا به آرامی آن را بداخل شیار لثه هدایت کنید (یعنی بصورت عمودی بالا و پایین شود نه بصورت افقی جلو و عقب کنید). این کار را ۲-۴ مرتبه تکرار کنید و هر دفعه میتوانید از قسمت تمیز نخ (نخ مجاور) استفاده کنید (به شکل زیر توجه کنید). سپس را در امتداد لثه بین دندانی حرکت داده و همین کار را بر روی سطح دندان مجاور تکرار کنید. این کار را در تمام سیستم دندانی از جمله پشت آخرین دندانها نیز انجام دهید.         

 

 

 

بعنوان یک نکته در استفاده از نخ دندان، بعد از تمیز کردن یک ناحیه به ازای هر دندان که تمیز میکنید نخ دندان را در بین انگشتانتان بچر خانید (وقتی که قسمت کارگر نخ کثیف شد یا شروع به رشته رشته شدن میکند) تا همیشه یک ناحیه تمیز از نخ دندان در بین دو انگشتتان قرار گیرد. حلقه بودن نخ دندان این مزایا را دارد که از کل طول نخ استفاده میکنید حتی نزدیکی های محل گره زدن نخ. در صورت چرخش مداوم نخ از انتقال مواد عفونی موجود در بین یک دندان به نواحی مجاور جلوگیری خواهیم کرد، اگر هم نخ را حلقه نکرده اید، نخ را از دور انگشت وسطی یک دست (مثلا دست چپ) یک دور باز کنید و بدور انگشت میانه دست دیگر یک دور اضافه کنید، در نتیجه قسمت تازه و تمیز نخ آماده استفاده میباشد.

 

عمل فلاسینگ میواند با استفاده از یک وسیله نگه دارنده نخ دندان (floss holder) آسانتر انجام گیرد. اگر چه استفاده از چنین وسایلی عموما وقت گیر تر از فلاسینگ به کمک انگشتان دست میباشد، ولی آنها میتوانند برای بیماران فاقد مهارتهای دستی و برای پرستاران بیماران عقب مانده ذهنی و بستری مفید باشد. عیب این وسایا این است که وقتی نخ آن کثیف شد و یا رشته رشته شد باید مجددا نخ به آنها وصل شود. نخ نگه دارنده های (floss holders) با نخ های از قبل نصب شده نیز در دسترس بوده و ممکن است برای برخی افراد راحت تر باشند.

 

در ادامه توجه شما را به نکاتی برای فلاسینگ درست جلب میکنم

1- همانطور که گفته شد، نخ دندان را از یک طرف دیواره دندان وارد کرده و از دیواره مقابل خارج کنید یعنی نخ دندان یک حلقه کامل بین دو دندان مجاور بزند و روی سطح دندان کاملا منطبق شود (شکل اول(

 

2- نخ دندان را حتما به آرامی به لثه مجاور دو دندان بکشید تا خوب تمیز شود . در اوایل شاید از لثه خون بیاید، ولی عموما این خونریزی مهم نبوده و علامت التهاب ناحیه است و قاعدتا بعد از مدتی که لثه و سطح دندان خوب تمیز شدند خونریزی کاهش پیدا کرده و متوقف میشود. در صورت ادامه خونریزی حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. احتمالا به جرم گیری و درمان لثه نیازمند خواهید بود (به قسمت ژنژویت و پریودونتیت مراجعه فرمایید.)

3- در صورتی که استفاده از نخ دندان همراه با رشته رشته شدن نخ باشد و یا منجر به پاره شدن نخ دندان شود، سه مشکل ممکن است وجود داشته باشد که در این صورت حتما باید با دندانپزشک مشورت کنید. اول پوسیدگی در بین دو دندان، دوم وجود جرم در این ناحیه (جرم با نخ دندان برداشته نمیشود) و سوم پرکردگی و ترمیم نامناسب یا لبه پروتز نامناسب.

 

4- از لحاظ کلی، بهترین زمان استفاده از نخ دندان در حین مسواک زدن (پس از صرف غذا) خواهد بود به این صورت که وقتی مسواک زدن را شروع کردیم و خمیر دندان بخوبی کف کرد، مسواک زدن را موقتا کنار گذاشته و فلاسینگ را انجام میدهیم و بعد از استفاده از نخ دندان، مسواک زدن را ادامه میدهیم! مسلما انجام این کار مشکل و پر دردسر خواهد بود و علاوه بر این کاری وقت گیر خواهد بود، پس اگر حوصله چنین کاری را ندارید، بهتر است قبل از مسواک زدن اول با نخ دندان بین دندانها را خوب تمیز کنید و بعد مسواک بزنید. البته فلاسینگ پس از مسواک زدن نیز قابل انجام است.

5- توجه داشته باشید که در صورتی که مشکلی از لحاظ پوسیدگی یا پر کردگی نامناسب دارید یا دچار بیماری لثه هستید (نکته شماره سه)، استفاده از مسواک و نخ دندان مشگل شما را حل نخواهد کرد، لذا حتما به دندانپزشک خود مراجعه کرده و اول از سلامتی دندانهایتان مطمئن شوید بعد با خیال راحت به بهداشت دهان و دندان خود بپردازید.

 

http://drlilp.blogfa.comمنبع :


javahermarket

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





ارسال در تاريخ شنبه 2 مهر 1390برچسب:نخ دندان - روش استفاده از نخ دندان , توسط غلامرضا غلامپور